Van Moskou via Genève en de Kronberg Academy naar Berlijn: altviolist Georgy Kovalev volgde een uitgebreid en vruchtbaar studietraject bij grootheden als Nobuko Imai, Yuri Bashmet en Tabea Zimmermann. Huidige standplaats? Amsterdam.
Tekst: Noortje Zanen
De dertigjarige Georgy Kovalev is de nieuwe aanvoerder van de altviolen van Amsterdam Sinfonietta. ‘Ik heb nu al zo’n anderhalf jaar aan diverse programma’s meegewerkt als gastaanvoerder, op uitnodiging van het ensemble. Mijn deelname aan Amsterdam Sinfonietta voelt ondertussen volkomen natuurlijk. Kamermuziek zit me in het bloed, en deze strijkersgroep is eigenlijk een uitgebreid kamermuziekcollectief. Het is uniek om in zo’n grote groep niet afhankelijk te zijn van een dirigent, maar van elkaar. Je wordt permanent uitgedaagd om creatief te zijn, samen naar oplossingen te zoeken. En het directe contact met het publiek vind ik ook heel fijn. Er staat niemand tussen ons en de luisteraar in.’
Voorliefde voor kamermuziek
Georgy is breed georiënteerd, geen enkele muziekstijl gaat hij uit de weg, in kamermuzikaal verband of als solist met een orkest. Ook dat bevalt hem aan Sinfonietta. De programmering is inventief, benadrukt hij, geen concert is hetzelfde. ‘Mijn muzikale voorkeuren veranderen voortdurend. Vijf jaar geleden was ik dagelijks met Brahms en Schumann bezig, nu is dat weer anders. Mijn werk bij Sinfonietta is parttime, dat geeft ook ruimte om daarnaast in andere verbanden te concerteren. Iedere ervaring, op spelgebied maar ook wat betreft het repertoire, die ik opdoe bij de ene club neem ik mee naar de andere, ik word er een rijker musicus van.’
‘Ik heb een voorliefde voor kamermuziek. Het repertoire is eindeloos. Als je teruggaat in de geschiedenis: componisten speelden hun eigen stukken graag, in de salons of thuis, met vrienden. Bach en Dvorák speelden altviool, Mozart ook, om er maar een paar te noemen. Als ik Mozarts Divertimento speel vind ik het een heel aantrekkelijke gedachte dat de componist zelf mijn partij heeft uitgevoerd.’
“Kamermuziek zit me in het bloed, en deze strijkersgroep is eigenlijk een uitgebreid kamermuziekcollectief”
Kovalev werd geboren in Tbilisi, Georgië, en groeide op in Moskou. De klassieke muziek kreeg hij van huis uit mee. Beide ouders spelen altviool, zijn moeder bij de Moscow Soloists. Als een kinderoppas niet voorhanden was, ging zoonlief mee naar de repetities en keek zijn ogen uit. Altviool spelen moest en zou ervan komen. Omdat het instrument iets te groot is voor een kleine spruit begon hij op de viool. Maar tegen de altviool kan niets op: ‘De algemene klank van een altviool is mild, warm en diep. Het geluid waar ik naar streef zit dichter tegen dat van een cello aan dan tegen het briljante van een viool. Iedere altviool klinkt anders, je herkent altijd de uitvoerder als je een opname beluistert. Je kunt je eigen klankuniversum maken, daarom hou ik zo van dit instrument. Een alt bespelen is niet makkelijk, fysiek is het vrij zwaar. Dat komt door het gewicht ervan, maar ook door je houding. En toch, ik zag en zie mezelf absoluut geen ander instrument bespelen, dit is het helemaal.’
De kunst van het luisteren
‘Ik heb het geluk gehad met enorm goede musici te werken tijdens mijn studie en de festivals waaraan ik heb meegedaan. Al vroeg kreeg ik te maken met een hoog speelniveau en wat dat inhield. En er is nooit maar één manier om iets te doen, er zijn altijd meerdere oplossingen. Nu met Sinfonietta; mijn taak is aangeven, waken over een duidelijke puls. Maar eenieder die met een idee komt over een streek of wat dan ook, ik omarm het. Vaak besluiten we zelfs op het laatste moment nog iets net anders aan te pakken. Als iemand zich daar beter bij voelt, prima. Ik ben geen aanvoerder geworden om mijn eigen agenda aan de groep voor te leggen. Het belangrijkste wat je als musicus, maar ook als mens, kunt leren is om te luisteren naar anderen en dat in balans te brengen met wat je zelf vindt. Toen ik dat ontdekte voelde ik: nu ben ik in charge.’
‘En nu maar hopen dat we snel weer live concerten kunnen spelen voor publiek. Met Sinfonietta, solo, het Corneille Piano Quartet en met het trio waarin ik zit, met Stephen Waarts en Ella van Poucke. En wie weet komt het ervan om les te gaan geven. Dat heeft me altijd gefascineerd, jongere mensen verder helpen op hun instrument.’